Dünden Bugüne Nişan Yüzükleri

      Bu yazımın ilhamı yeni yıl yaklaşırken yılbaşı hediyelerinden önce nişan yüzüğü alışverişine çıkan çiftlerden geldi!

 

             Her yıl kaç çift evleniyordur bilemiyorum ama hepsinin ortak noktasının yüzük arayışı olduğunu çok iyi biliyorum! Bu aralar "ne alsak, nasıl yapsak? " gibi sorular da fazlalaştı, :)Yüzük olmadan evlenilmez(!) yazılı olmayan bir kanun gibidir. Üstelik bu gelenek çok eskilere dayanıyor.

         Nişan yüzüğünün yada alyansların "gelecekte" olacak bir evliliğin habercisi olduğu malum. Zaten alyans kelimesi alliance yani anlaşmak, birleşmek anlamına geliyor. Birlikteliği simgelemek için kullanılan nişan yüzükleri duygusal anlam da kazanmış zaman içinde...Aşk, sadakat, bağlılık... 

         Nişan yüzüğünün ilk olarak eski Mısır'da (yaklaşık 5000 yıl önce)  papirüs liflerinin halka haline getirilip orta parmağa takılması şeklinde ortaya çıktığı yazıyor kaynaklarda...Halkanın anlamının sonsuzluk olduğuna, takanların sonsuza kadar (öldükten sonra da) eş olacaklarına inanılıyormuş. 

Eski Mısır'da evlilik töreni

          İlk defa Roma'lılar zamanında nişan yüzüğü sol elin dördüncü parmağına takılmaya başlanmış. Çünkü inanışlarına göre o parmaktan kalbe direkt giden bir damar varmış "vena amoris", yani aşk damarı...

Vena Amoris

      Yüzüklerin şekli düz halkaymış yine demir ve altından. Hatta evde iş yaparken demir, toplum içinde olacakları zaman altın yüzük takarmış kadınlar. Bu yüzüklerle beraber küçük bir anahtar verirmiş erkek kadına, erkeğin aşkını ve kalbini koruyan...Kadın da bu anahtarı, eşi olacak erkeğe bağlandığını temsilen takarmış nişan yüzüğüne. 

Roma'lılardan kalma yüzükler

          Daha sonraki zamanlarda ise özellikle batı kültürlerinde (Kuzey Amerika, İngiltere, İrlanda) sadece kadınların evlilik-nişan yüzüğü taktığı doğu kültürlerinde ise hem erkek hem kadının yüzük taktığı belirtiliyor çeşitli kaynaklarda. Hatta öyle ki 9 yy.'da Papa I. Nicholas erkeklerin de yüzük takması gerektiğini, evlenme arifesinde olan erkeklerin altın bir yüzük ile nişanlanacağı kadına bakabilecek güçte olduğunu ispat etmelerinin uygun olduğunu duyurmuş. 13.yy.'da ise Papa III. Innocent, nişan töreninde çiftlerin  sadakat ve aşkı simgeleyen bir halka takmalarının gerektiğini ve nişanlılık boyunca da çıkarılmaması gerektiğini belirtmiştir. 

İçi yazılı altın halka 

          İlk pırlantalı nişan yüzüğünü ise 15. yy da görüyoruz. Her ne kadar gerçek farklı olsa da çoğu kaynakta, ilk pırlanta nişan yüzüğünün  1477 yılında Arşidük Maximillian tarafından verildiği yazar. Böylelikle pırlanta nişan yüzüğü soylu sınıfın da bir göstergesi olmuştur.

        17. yy.'da ise kuş, düğüm, birleşen eller temalı nişan yüzüklerini görüyoruz.

            Gerek kaynakların yetersizliği gerekse ulaşılmazlık nedeni ile pırlanta nişan yüzüğü kullanımı ancak 1870'den sonra yaygınlaştı ama 19.yy (Güzellik çağı- Belle Epoque) sonuna kadar yüksek sınıfın simgesi oldu.

            20 yy. da ise yeni elmas madenlerinin keşfi ile pırlanta kullanımı da artmış. Özellikle 1940' lı yıllarda Amerika'daki nişanlı çiftlerin %55 i nişan yüzüğü olarak tektaş pırlantayı seçmiş. Bu oran 1965'te %80 e çıkmış ve günümüzde de değişmedi. 

           Ülkemizde de nişan yüzüğü kullanımı ve çeşidi globalizmi yakaladı...Üstelik pekçok model ve fiyat seçeneği ile...Nişanlanacak çiftler! İşiniz çok da kolay değil haberiniz olsun...

Mutlulukla...